Απεβίωσε στα 90 της η συγγραφέας κι ακτιβίστρια Ναντίν Γκόρντιμερ

Η νοτιοαφρικανή συγγραφέας απεβίωσε στις 13 Ιουλίου στο Γιοχάνεσμπουργκ στα 90 της χρόνια. Η Ναντίν Γκόρντιμερ συνέγραψε 15 μυθιστορήματα και άλλα τόσα διηγήματα, υπήρξε υπέρμαχος της στρατευμένης λογοτεχνίας και διαχρονική ακτιβίστρια κατά του καθεστώτος του απαρτχάιντ, στο πλευρό του Νέλσον Μαντέλα. Στα βιβλία της βραβευμένης, με Νόμπελ Λογοτεχνίας (1991), συγγραφέως αποτυπώνονται έκδηλα τα προβλήματα, οι φόβοι, οι επιθυμίες και τα στοιχήματα της χώρας της.

Στην ομιλία της κατά την απονομή του Νόμπελ το 1991, το οποίο της απονεμήθηκε έπειτα από 25ετή απουσία γυναίκας-συγγραφέως από τα εν λόγω βραβεία, υπογράμμισε τη σύγχρονη διάσταση της συγγραφής, «Εάν εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν και πάντα δι αυτού εγένετο», είπε, «μέσω των αιώνων ανάπτυξης του ανθρώπινου πολιτισμού ο Λόγος απέκτησε άλλη διάσταση κι άλλα νοήματα, τόσο κοσμικά όσο και θρησκευτικά. Η κατοχή του Λόγου έγινε μια μορφή εξουσίας, αίγλης, σου απέδιδε έναν τεράστιο αριθμό θεατών σε ένα τηλεοπτικό θέαμα, όπως επίσης και μια καταστροφική και μερικές φορές επικίνδυνη ικανότητα να πείθεις». 

Γεννήθηκε το 1923 από λετονό  πατέρα και βρετανίδα μητέρα κι έκανε τη λογοτεχνική της εμφάνιση το 1949 με τη συλλογή Face to face, ενώ δυο χρόνια αργότερα οι New York Times δημοσίευσαν ένα μικροδιήγημα της. Όπως υποστήριζε η ίδια «δεν αποφασίζεις να γίνεις συγγραφέας, απλά γεννιέσαι με μια φυσική παρόρμηση που δεν διδάσκεται στα σχολεία. Για να κατακτήσεις το χάρισμα του συγγραφέα υπάρχει ένας και μόνο δρόμος: αυτός της συνεχούς κι επίμονης ανάγνωσης.»

Σύμφωνα με την ίδια, δεν υπήρξε ποτέ πολιτική συγγραφέας παρότι «η πολιτική

Απονομή βραβείου Διεθνους Αμνηστίας στον Νέλσον Μαντέλα το 2006

υπάρχει στα κόκκαλα, στο αίμα, στο σώμα μου.». Ανήσυχο πνεύμα εκ φύσεως, η Γκόρντιμερ, δεν εφησυχάσθηκε με τον εκδημοκρατισμό της Νοτίου Αφρικής, την τελευταία εικοσαετία,  χαρακτηρίζοντάς τον «θρίαμβο της μικρομεσαίας τάξης των νέγρων», ενώ δεν δίσταζε να εκφράσει την απογοήτευση της για τον σύγχρονο πολιτικό βίο καθώς στο τελευταίο της μυθιστόρημα No Time Like the Present (2012) περιγράφει μια χώρα με ηγέτες παραδομένους στην διαφθορά, οι οποίοι έχουν προδώσει τα ιδανικά του πρότερου αγώνα.

Στις συνεντεύξεις της απέφευγε να αναφερθεί στην προσωπική της ζωή μιας και «όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζουν οι αναγνώστες μου για εμένα υπάρχουν στα βιβλία μου». Από το σύνολο του έργου της η ίδια ξεχωρίζει τα μυθιστορήματα Burger's Daughter*(1979) και The Conservationist**(1974), το οποίο «ασχολείται με το ποιος είναι ο γαιοκτήμονας και δεν είναι πολλά τα βιβλία που μιλούν γι αυτό το θέμα».

---

* Κυκλοφορεί στα ελληνικά ως Η κόρη του Μπέρτζερ από τις εκδόσεις Οδυσσέας

** Κυκλοφορεί στα ελληνικά ως Ο συντηρητής από τις εκδόσεις Καστανιώτη