Γιατί το έτος τελειώνει 31 Δεκεμβρίου;

www.music.net.cy

Η εξέγερση των Κελτιβήρων[1] της Σεχέδα, χωριουδάκι της επαρχίας της Σαραγόσα επί του παρόντος, έγινε η αφορμή να αλλάξει η καταληκτική ημερομηνία του έτους πριν από δυο χιλιετίες.

Πηγή: Abc.es

Όλοι θεωρούμε δεδομένο ότι το έτος τελειώνει στις 31 Δεκεμβρίου. Πως το ημερολόγιο ξεκινά την 1^η του Γενάρη και καταλήγει στην τελευταία μέρα του Δεκέμβρη. Ωστόσο, θα μπορούσε να έχει διαφορετικό κύκλο; Θα μπορούσε να αρχίζει, υποθετικά, την 1^η Ιουνίου και να τελειώνει την 31^η Μαΐου; Η απάντηση είναι πως θα μπορούσε. Ο λόγος που δεν είναι έτσι, που η παραμονή Πρωτοχρονιάς είναι η 31^η Δεκέμβρη, έχει να κάνει με έναν πόλεμο που συνέβη πριν από περισσότερα από δυο χιλιάδες χρόνια. Ο πρωταγωνιστής ήταν η Σεχέδα, μια πόλη Κελτιβήρων, η σημερινή Μάρα της επαρχίας της Σαραγόσα, στην κοινότητα της Καταλαγιούδ.

e-ducativa.catedu.es

Η Ρώμη κήρυξε τον πόλεμο στη Σεχέδα και, για λόγους διοίκησης και οργάνωσης των στρατευμάτων, άλλαξε το ημερολόγιο που μέχρι τότε όριζε τον δυτικό κόσμο. Η Σεχέδα είχε αποκτήσει στρατηγική αξία και δύναμη για να της κηρύξει τον πόλεμο η Ρώμη, το οποίο επέφερε και την τροποποίηση του ημερολογίου που χρησιμοποιούταν μέχρι τότε, αφού έπρεπε να εκλεχθούν οι ύπατοι του έτους και αυτό συνήθως συνέβαινε την πρώτη ημέρα του πολιτικό-διοικητικού ρωμαϊκού ημερολογίου, δηλαδή στις 15 Μαρτίου. Λόγω βιασύνης, αποφασίστηκε ως ημερομηνία εκλογής η 1^η Ιανουαρίου και αυτό το γεγονός επέβαλε την αλλαγή της αρχής του ημερολογίου σε αυτή την ημερομηνία.

www.pelendonia.net

Αλλαγή της ημερομηνίας έναρξης των πολεμικών επιχειρήσεων

Οι 30.000 άνδρες που κινητοποίησε η ρωμαϊκή Σύγκλητος για να επιτεθεί στη Σεχέδα, ήταν το διπλάσιο από τις συνηθισμένες δυνάμεις που εκστράτευαν έως τότε στην Ιβηρική χερσόνησο. Ομοίως, η σημασία που απέκτησε ο πόλεμος έκανε τη Ρώμη να αναθέσει την ηγεσία της εκστρατείας σε ύπατο και όχι σε πραίτορα.

Η Σεχέδα πρέπει να ήταν πολύ σημαντική για να αναγκάσει τη Σύγκλητο να πάρει αποφάσεις τέτοιων διαστάσεων. Ορισμένα χρονικά της εποχής αναφέρονται σε αυτήν ως «μεγάλη και ισχυρή». Ήταν πρωτεύουσα της εθνότητας των Μπέλο[2], ήλεγχε ένα μεγάλο κομμάτι εδαφών των εκεί σημερινών επαρχιών, ενώ, μεταξύ των άλλων προνομίων της, είχε και το δικαίωμα κοπής νομίσματος, γεγονός που αποδεικνύει ξεκάθαρα την οικονομικό-πολιτική ισχύ της. 

 

catedu.es

Πρωτεύουσα των Μπέλο

Το 179 π.Χ. η πόλη της Σεχέδα και η Ρώμη επισφράγισαν μια συμφωνία ειρήνης. Η Ρώμη δεσμευόταν να διατηρεί ειρήνη με τη Σεχέδα, επιτρέποντας της παράλληλα την κοπή νομισμάτων, με αντάλλαγμα την πληρωμή των επιβαλλόμενων φόρων και τη δέσμευση, από μέρους της ιβηρικής πόλης, της μη κατασκευής περαιτέρω κωμοπόλεων στα εδάφη της. Όμως, το 154 π.Χ. η Σεχέδα ξεκίνησε τη διεύρυνση των τειχών της, έως και 8 χιλιομέτρων περιμετρικά της πόλης. Αυτό, η Ρώμη το εξέλαβε ως μια εχθρική κίνηση που έθετε σε κίνδυνο τη συνθήκη ειρήνης που είχε υπογραφεί 25 χρόνια πριν. 

Η απόφαση για στρατιωτική επέμβαση εναντίον της Σεχέδα ελήφθη ταχύτατα. Αντί να περιμένει τη 15^η Μάρτη για την εκλογή των ύπατων, η ρωμαϊκή Σύγκλητος αποφάσισε να το πράξει άμεσα, μια ημέρα που συνέπεσε με την 1^η του Γενάρη. Με αυτόν τον τρόπο, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις θα μπορούσαν να αναπτυχθούν στις αρχές του καλοκαιριού. Εάν είχαν περιμένει τις 15 Μαρτίου για την εκλογή του ύπατου, όπως ήταν το σύνηθες, οι ετοιμασίες θα καθυστερούσαν την έναρξη των επιχειρήσεων μέχρι τον επόμενο χειμώνα. Μόνο που οι Ρωμαίοι ήξεραν καλά το δύσβατο αυτών των περιοχών μέσα στο καταχείμωνο.           

  

Μετάφραση στα ελληνικά: Γιώργος Χατζητριανταφύλλου

---

[1] Με τον όρο αυτό περιγράφονται οι πληθυσμοί Κελτών, μαζί με τις εκεί προσμίξεις τους, που κατοίκησαν την Ιβηρική από την Εποχή του Χαλκού (13^ος αι. π.Χ.) έως και την πλήρη κατάληψη της χερσονήσου από τους Ρωμαίους (2^ος-1^ος αι. π.Χ.).

[2] Εθνότητα Κελτιβήρων που κατοικούσε στις σημερινές περιφέρειες της Αραγόν και Καστίγια ι Λεόν.

Το φάντασμα της Αλάμπρα (Ισπανικοί μύθοι όλων των εποχών)

Το παρακάτω κείμενο αποτελεί μετάφραση του μύθου El fantasma del Palacio del Emperador από τη συλλογή του Χοσέ Μαρία Μερίνο, Leyendas españolas de todos los tiempos (εκδόσεις Temas de Hoy, 2005). Καλές γιορτές!

Ο αυτοκράτορας Κάρλος Α’ γοητευμένος από το παλάτι της Αλάμπρα[1], βρίσκοντάς το όμως και κάπως άβολο για διαμονή, θέλησε να αποκτήσει εκεί μια κατοικία κατάλληλη, και ο αρχιτέκτονας Πέδρο Ματσούκα, που ανέλαβε την κατασκευή του, δεν μπόρεσε να αποφύγει την κατεδάφιση ορισμένων δωματίων που βρίσκονταν στη νότια πύλη του Αιθρίου των Μύρτων (Patio de los Arrayanes). Τελικά, οι τοίχοι του αναγεννησιακού κτιρίου ενσωματώθηκαν στο αραβικής αρχιτεκτονικής κτίριο.

Επιβεβαιώνεται ότι, ως συνέπεια μιας κατάρας, το αυτοκρατορικό παλάτι δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, μένοντας χωρίς οροφή ο δεύτερος όροφος, και χωρίς τον τρούλο στον οποίο έπρεπε να καταλήγει η κατασκευή. Επιπλέον, ένα φάντασμα περιφέρεται έκτοτε στους χώρους του.

Η κατάρα προερχόταν από το σύνολο των κατοίκων της Γρανάδα, όντας αποστερημένοι σπιτιών και περιουσιών από τους χριστιανούς κατακτητές. Μάλιστα οι τελευταίοι, αφού βεβήλωσαν τους ιερούς χώρους κι έκαψαν τις βιβλιοθήκες, έφτασαν στο σημείο να απαγορεύσουν και τις αραβικές παραδοσιακές ενδυμασίες, επεμβαίνοντας έτσι με τρόπο αυταρχικό στην καθημερινή ζωή των κατοίκων. Όσο για το φάντασμα, πρόκειται για μια σημαίνουσα προσωπικότητα της Γρανάδα, τον Αμπούλ Ασουάντ.

Η απαγόρευση των παραδοσιακών ενδυμασιών καταντρόπιασε τόσο τους Άραβες που αποφάσισαν να προσφέρουν στον Αυτοκράτορα τους θησαυρούς και τα κοσμήματα, που είχαν κρύψει κατά την πτώση της πόλης στα χέρια των χριστιανών, με αντάλλαγμα την διαταγή απόσυρσης αυτού του νόμου. Ο εντεταλμένος να εκθέσει την πρόταση αυτή στον Αυτοκράτορα ήταν ο Αμπούλ Ασουάντ, που ετοιμαζόταν να παντρέψει την κόρη του, Αράξα, με τον εξέχοντα ιππότη Αμπντ ελ Μελέκ.

Εάν ο Αμπούλ Ασουάντ ανέβαινε στον Πύργο του Κεριού (Torre de la Vela) διατηρώντας φορεμένο το τουρμπάνι του, αυτό θα σήμαινε ότι οι διαπραγματεύσεις με τον αυτοκράτορα Κάρλος Α’ είχαν καταλήξει επιτυχώς. Γίνεται κατανοητό ότι η επιτυχία μιας τέτοιας αποστολής θα σήμαινε και την καταστροφή των κατοίκων, μιας και θα ζούσαν καταδικασμένοι στη φτώχεια, όμως ταυτόχρονα θα απαλλάσσονταν από έναν αβάσταχτο εξευτελισμό.

Τον καιρό εκείνο ο Κάρλος Α’ άρχιζε να μελετά τα σχέδια της ανακατασκευής του παλατιού και του καλοφάνηκε μια πρόταση που θα του επέτρεπε να πληρώσει τα έξοδα. Έτσι, ο Αμπούλ Ασουάντ ξεπρόβαλε στον πύργο με το τουρμπάνι στο κεφάλι, όμως όταν έφτασε στην πόλη έμαθε ότι ο αρραβωνιαστικός της κόρης του, μη μπορώντας να αντέξει το βάρος της επερχόμενης ένδειας, είχε δώσει τέλος στη ζωή του και ότι η κόρη του, Αράξα, είχε προσβληθεί από άνοια την οποία και δεν ξεπέρασε ποτέ.

Παρά τα πλούτη των Αράβων της Γρανάδα, οι πόροι για να ολοκληρωθεί το παλάτι αποδείχθηκαν ανεπαρκείς. Και κάπου εκεί τριγυρνά και το φάντασμα του Αμπούλ Ασουάντ, υπό τη μορφή ενός ηλικιωμένου κουρελή. 

Μετάφραση: Γιώργος Χατζητριανταφύλλου     

---

[1] Πρόκειται για παλάτι-φρούριο το οποίο φιλοξενούσε τον Ηγεμόνα και την Αυλή του μουσουλμανικού Βασιλείου  της Γρανάδα. Με την πτώση της τελευταίας, το 1492, πέρασε στα χέρια των χριστιανών. Ετυμολογικά, προέρχεται από την αραβική γλώσσα και σημαίνει «η Κόκκινη».