Τι σημαίνει το γεγονός ότι οι αυτονομιστές απέκτησαν την πλειοψηφία στις εκλογές της Καταλονίας; (BBC Mundo)

Τι σημαίνει το γεγονός ότι οι αυτονομιστές απέκτησαν την πλειοψηφία στις εκλογές της Καταλονίας;

Άρθρο του BBCMundo σχετικά με τις πρόσφατες τοπικές εκλογές στην Καταλονία που ανέδειξαν πρώτη δύναμη τους αυτονομιστές του "Junts per Si"

theguardian.com

Περισσότερα από 5 εκατομμύρια Καταλανών προσήλθαν στις κάλπες αυτή την Κυριακή σε αυτές τις κάπως περιπλοκές εκλογές για το τοπικό κοινοβούλιο, στις οποίες τα αποσχιστικά κόμματα έδωσαν χαρακτήρα δημοψηφίσματος ως προς την ανεξαρτησία από την Ισπανία.

Σ’ αυτό το περιβάλλον, οι δυνάμεις που προσβλέπουν στην ανεξαρτησία κέρδισαν την απόλυτη πλειοψηφία στο καταλανικό κοινοβούλιο, παρότι δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν το 50% των ψήφων.

Ανοίγεται έτσι ένα αβέβαιο τοπίο, αν και οι αυτονομιστές θεωρούν πως δικαιούνται να προχωρήσουν τη ρήξη με την Ισπανία.

Αφότου έγιναν γνωστά τα εκλογικά αποτελέσματα, οι ενωτικές δυνάμεις έδωσαν έμφαση στο ότι οι αυτονομιστές δεν συγκέντρωσαν περισσότερο από το 50% των ψήφων, το οποίο και αποδεικνύει πως η πλειοψηφία των Καταλανών είναι αντίθετη στην απόσχιση.

Η συμμέτοχη του 77,5% ξεπέρασε κατά δέκα μονάδες την καταγεγραμμένη στις τοπικές εκλογές του 2012.

Κερδισμένοι και χαμένοι

Ο ηγέτης της αποσχιστικής συμμαχίας "Junts per Si" (Μαζί για το ναι), Αρτούρ Μας, που συγκέντρωσε 62 έδρες από το σύνολο των 135 του κοινοβουλίου, διαβεβαίωσε πως τα αποτελέσματα αυτά αποτελούν εντολή αναζήτησης ανεξαρτησίας. 

Η δεύτερη πολιτική δύναμη ήταν το νεοσύστατο κόμμα "Ciutadans" (Πολίτες) που κέρδισε 25 έδρες, τριπλασιάζοντάς τες σε σχέση με το 2012, εδραιώνοντας τη θέση του ως αξιωματική αντιπολίτευση.

Ο  σχηματισμός αυτός, που θα εμφανιστεί για πρώτη φορά σε εθνικό επίπεδο στις εκλογές του Δεκεμβρίου, κέρδισε την ψήφο πολιτών δυσαρεστημένων με παραδοσιακές δυνάμεις όπως το Καταλανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSC) και το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ).

Μολονότι το PSC απώλεσε δυναμική καταλαμβάνοντας 16 μόνο έδρες, άντεξε περισσότερο στην καταιγίδα από το ΡΡ που υπέστη συντριβή εκλέγοντας 11 μόνο βουλευτές από τους 19 που έβγαλε το 2012.

Ναι… αλλά όχι

«Οι Καταλανοί ψήφισαν ναι στην ανεξαρτησία», είπε ο Αρτούρ Μας, ο οποίος θεώρει πως έχει νομιμοποιηθεί το σχέδιο του για απόσχιση.

Ωστόσο, η αντιπολίτευση υποστηρίζει πως η πλειοψηφία απέρριψε  την απόσχιση.

Για να αποκτήσει τον έλεγχο του αυτονόμου κοινοβουλίου το «Μαζί για το ναι» χρειαζόταν τις 68 έδρες.

Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να συμμαχήσει με την άλλη ομάδα που προωθεί την ανεξαρτησία, τον αριστερό ριζοσπαστικό σχηματισμό «Candidatura d' Unitat» Popular (Υποψηφιότητα Λαϊκής Ενότητας, CUP) που έβγαλε δέκα αντιπροσώπους.

Το «Μαζί για το ναι» διαβεβαίωνε στο πρόγραμμά του ότι εφόσον κέρδιζε τις εκλογές θα έθετε σε εφαρμογή ένα πλάνο που θα κατέληγε στην ανεξαρτησία της Καταλονίας το αργότερο σε 18 μήνες.

Οι ψήφοι της αυτονομιστικής συμμαχίας μαζί με αυτούς της CUP συγκέντρωσαν το 47,9% επί των ψηφισάντων.

Τώρα τι γίνεται;

Διάλογος, πολύς διάλογος. Με τέτοιο πολιτικό σκηνικό είναι πιθανό να ακολουθήσουν εβδομάδες διαπραγματεύσεων.

Και σίγουρα δεν θα είναι εύκολο να καταλήξει σε κυβερνητική συμφωνία, μιας και το πρώτο εμπόδιο που θα πρέπει να υπερπηδήσουν οι αυτονομιστές είναι η εύρεση κοινών σημείων.

Από τη μια, το «Μαζί για το ναι» είναι μια συμμαχία που καλύπτει ένα φάσμα κομμάτων με διαφορετικό πολιτικό πρόσημο, συμπεριλαμβανομένου κι ενός χριστιανοδημοκρατικού κόμματος, την ώρα που το CUP είναι ένα κίνημα της ριζοσπαστικής αριστεράς.

Εκ των πραγμάτων, η CUP επέλεξε να μην αποτελέσει μέρος της συμμαχίας αυτής κι έδειξε να απορρίπτει το να είναι ο Αρτούρ Μας, ένας συντηρητικός πολιτικός, πρόεδρος της τοπικής κυβέρνησης.

Το μεγαλύτερο στραπάτσο θα ήταν για τους αυτονομιστές να μην καταφέρουν να σχηματίσουν κυβέρνηση με απόλυτη πλειοψηφία, εάν δεν έρθουν σε συμφωνία.

Μεταξύ των δυσκολιών που θα έχουν να αντιμετωπίσουν είναι το σύνταγμα της χώρας που δεν επιτρέπει την απόσχιση περιοχών.

Το διμερές αυτονομιστικό πλάνο συμπεριλαμβάνει τη δημιουργία νέων τοπικών οργάνων,  ένα καταλανικό σύνταγμα, μια κεντρική τράπεζα και δικαστικό σύστημα.

Το μέλλον

Υπάρχουν αναλυτές που θεωρούν πως τα άσχημα αποτελέσματα του ΡΡ είναι δείγμα του ότι η κυβερνητική στρατηγική του Μαριάνο Ραχόι έχει αποτύχει.

Παρά ταύτα, το Λαϊκό Κόμμα του Ραχόι έστειλε καθησυχαστικό μήνυμα μέσω κοινωνικής δικτύωσης, διαβεβαιώνοντας πως θα συνεχίσει «να εγγυάται την ενότητα της Ισπανίας».

Η κυβέρνηση του Ραχόι έχει αντιταχθεί στη διενέργεια δημοψηφίσματος, με το επιχείρημα πως αντίκειται στο σύνταγμα της χώρας κι έχει διαβεβαιώσει πως θα κάνει χρήση κάθε δυνατού νομίμου μέσου για να αποφευχθεί η διαδικασία μιας καταλανικής απόσχισης.

Ωστόσο, μια τόσο εμφατική νίκη για τους αυτονομιστές στο τοπικό κοινοβούλιο είναι ένα δυνατό χτύπημα για την κυβέρνηση του, τρεις μόλις μήνες από τη διεξαγωγή γενικών εκλογών, και δίνει πάτημα σε εκείνους που πιστεύουν πως η κεντρική κυβέρνηση θα έπρεπε να ήταν πιο ανοιχτή στον διάλογο.

Το αίσθημα για ανεξαρτησία εντάθηκε με την οικονομική κρίση που τώρα διαπερνά την Ισπανία και άφησε διψήφια ποσοστά ανεργίας.

Τους τελευταίους μήνες έχει επεκταθεί ο φόβος του ότι μια εδαφική συνένωση στη χώρας θα μπορούσε να επηρεάσει την εμπιστοσύνη των αγορών και την οικονομική ανάκαμψη της.

Μετάφραση στα ελληνικά: Γιώργος Χατζητριανταφύλλου